พระภิกษุและบรรพชิตในพระธรรมวินัยนี้ (ภิกษุณี สามเณร สามเณรี สิกขมานา) ไม่ถึงทำให้ผู้อื่นลำบากด้วยการทำความทุกข์กาย หรือทุกข์ใจไม่ว่าจะในกรณีใดๆ
โดยพระพุทธพจน์คาถาที่สองนี้ในโอวาทปาฏิโมกข์ที่พุทธศาสนิกชนมักท่องจำไปปฏิบัติ ซึ่งเป็นเพียงหนึ่งในคาถาสามคาถากึ่งเท่านั้น
ระลึกถึงพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ และพระสังฆคุณ
โปรดเกล้าฯ พระราชกฤษฎีกาพระราชทานอภัยโทษ ในโอกาสเฉลิมพระชนมพรรษา
การไม่กล่าวร้าย, การไม่ทำร้าย, ความสำรวมในปาฏิโมกข์, ความเป็นผู้รู้จักประมาณในอาหาร, ที่นั่งนอนอันสงัด, ความเพียรในอธิจิต นี้เป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าทั้งหลายที่เข้าใจกันโดยทั่วไป และจำกันได้มาก ก็คือ ความในคาถาแรกที่ว่า "ไม่ทำชั่ว ทำแต่ความดี ทำจิตใจให้ผ่องใส"
ดังนั้น วันมาฆบูชาจึงถือเป็นวันแห่งการแผ่ขยายความรักและความปรารถนาที่เราไปสู่มหาชน เพื่อสร้างสันติสุข และสันติภาพโลกให้เกิดขึ้นในที่สุด
การประกอบพิธีวันมาฆบูชาในปัจจุบันนี้นอกจากการเวียนเทียน ทำบุญตักบาตร ในวันสำคัญแล้ว ยังมีหน่วยงานภาครัฐ องค์กรทางศาสนา และภาคประชาชน ร่วมกันจัดกิจกรรมต่าง ๆ ขึ้นมากมาย เพื่อเป็นการเผยแผ่พระพุทธศาสนาและประชาสัมพันธ์กิจกรรมทางพระพุทธศาสนาต่าง ๆ ให้แก่ประชาชน เช่น กิจกรรมสัปดาห์เผยแผ่พระพุทธศาสนาวันมาฆบูชา ณ ท้องสนามหลวง หรือตามวัดในจังหวัดต่าง ๆ เป็นต้น
คำว่า "จาตุรงคสันนิบาต" แยกศัพท์ได้ดังนี้ วันมาฆบูชา คือ
กิจกรรมที่พุทธศาสนิกชนพึงปฏิบัติในวันมาฆบูชา
พระภิกษุสงฆ์ทุกองค์ที่ได้ มาประชุมในครั้งนี้ ล้วนแต่เป็นผุ้ได้บรรลุพระอรหันต์แล้วทุก ๆองค์
อะธิจิตเต จะ อาโยโค (ความหมั่นประกอบในการทำจิตให้ยิ่ง)
การไม่ทำบาปทั้งปวง ได้แก่การงดเว้น การลด ละเลิก ทำบาปทั้งปวง ซึ่งได้แก่ อกุศลกรรมบถ ๑๐ ทางแห่งความชั่ว มีสิบประการ อันเป็น
หนัง-ละคร เพลง เกมส์ คลิป พอดแคสต์ ดูทีวี ความรู้รอบตัว
การนั่งสมาธิเป็นอีกหนึ่งกิจกรรมที่ทำง่าย และทำที่ไหนก็ได้ แต่ถ้าทำสมาธิที่บ้าน ก็แนะนำให้เลือกสถานที่ที่สงบ อย่างห้องพระ ห้องทำงานส่วนตัว หรือห้องนอน เพื่อให้จิตใจสงบ ไม่มีสิ่งรบกวน การทำสมาธิจะช่วยให้สมองปลอดโปร่ง ร่างกายรู้สึกผ่อนคลาย ทั้งยังลดความเครียดลงได้ เหมาะสำหรับเป็นกิจกรรมทำทุกวัน ไม่เฉพาะวันมาฆบูชา